اتوترانسفورماتور چيست ؟ ترانس ايزوله چيست ؟ معايب و مزاياي اتوترانسفورماتور نسبت به ترانس ايزوله در چه چيزي است؟ در اين آموزش برق صنعتي در كالنجي به اين سوالات خواهيم پرداخت و ياد خواهيم گرفت كه اتوترانسفورماتور چيست و چه تفاوت هايي بين اتوترانس و ترانس ايزولهوجود دارد.
ترانسفورماترو يا ترانس ايزوله چيست ؟
قبل از اين كه به اين موضوع بپردازيم كه اتوترانسفورماتور يا ترانس ايزوله چيست ، بايد به صورت خلاصه يك تعريف مختصر از ترانسفورماتور داشته باشيم.
ترانس ايزوله تشكيل شده است از يك هسته آهني و دو رشته سيم عايق كه اين سيم ها به دور هسته آهني پيچيده مي شود و با اعمال كردن برق به دو سر يكي از رشته هاي سيم، در خروجي مي توانيم از سيم دوم ولتاژ دريافت كنيم ، به سيم پيچي كه به آن برق وردوي اعمال مي كنيم، سيم پيچ اوليه مي گويند و به سيم دوم كه خروجي از آن دريافت مي كنيم سيم پيچ ثانويه مي گويند؛
به شكل زير توجه كنيد:
همانطور كه در تصوير بالا مشاهده مي كنيد ترانسفورماتور هاي ايزوله چهار رشته سيم دارد يعني دو ورودي و دو خروجي، و اين دو سيم هيچ ارتباط الكتريكي با هم ندارند.
برقي كه در خروجي يا سيم پيچ ثانويه دريافت مي كنيم، توسط ميدان مغناطيسي ايجاد شده در هسته آهني، با انرژي مغناطيسي منتقل مي شود و از لحاظ الكتريكي عايق مي باشد كه به اصطلاح به اين نوع ترانس ها، ترانسفورماتور ايزوله مي گويند.
اتوترانسفورماتور چيست ؟
اتوترانسفورماتو ها كه به ترانس هاي صرفه اي نيز معروف هستند، كار ترانسفورماتور ايزوله را براي ما انجام مي دهد با چند تفاوت كه در پايين به مزايا و معايب ان خواهيم پرداخت.
اتوترانسفورماتور ها بر خلاف ترانسفورماتور هاي ايزوله از يك سيم پيچ و يك هسته آهني تشكيل شده است ولي مانند ترانسفورماتور هاي ايزوله، ورودي و خروجي دارند،به تصوير زير توجه كنيد:
همانطو كه در تصوير بالا مشاهده مي كنيد، اتو ترانس ها يك سيم پيچ دارند كه مي توانيم به ورودي آنها برق اعمال كنيم و در خروجي از آنها برق دريافت كنيم،در اتوترانسفورماتور يك سر سيم، بين ورودي و خروجي مشترك است و يك رشته ديگر هم، به ورودي متصل مي شود.
براي گرفتن خروجي هم از بين سيم پيچ انشعاب مي گيريم و يك رشته خارج مي كنيم.
همانطور كه در اتوترانس بالا مشخص است چندين نقطه انشعاب گرفته است كه نشان دهنده اين است كه ما در اين اتوترانسورماتور خروجي هاي مختلفي را مي توانيم دريافت كنيم كه به اين مدل از ترانس ها، ترانس متغير مي گويند.
نكته:
اين كه نوع و اندازه هسته و سيم به چه صورت باشد، تا ولتاژ و جريان خروجي دلخواه به ما بدهد، به محاسبات دقيق نياز دارد كه در كتاب تكنولوژي وكارگاه سيم پيچي سوم هنرستان مفصل توضيح داده شده كه ميتوانيد با كليك روي دكمه زير آن را دانلود كنيد و در اين مقاله آموزشي نمي گنجد.
مزاياي اتوترانسفورماتور نسبت به ترانسفورماتور ايزوله
۱- مصرف سيم كمتر
۲- كاهش حجم هسته فلزي
و در نتيجه كوچك تر بودن اتو ترانس در مقابل ترانس ايزوله (با مشخصات ورودي و خروجي يكسان)
معايب اتوترانسفورماتور نسبت به ترانسفورماتور ايزوله
۱- عدم ايزوله بودن، به اين معني كه سيم اولبه و ثانويه از طريق اتصال الكتريكي، انرژي منتقل مي شود.
۲-برق دار بودن سيم ثانويه،به اين معني كه در ثانويه اگر اگر به سيم دست بزنيم برق را احساس مي كنيم.
ترانسفورماتور ايزوله داراي امنيت كامل است چون بين اوليه و ثانويه ارتباط الكتريكي وجود ندارد وبه همين خاطر در مكان هاي حساس مانند بيمارستان ها و جاهايي كه نبايد برق گرفتگي رخ دهد اين نوع ترانس ها استفاده مي شود.
نتيجه گيري:
كدام نوع ترانسورماتور بهتر است ؟
هر دو نوع كاربرد هاي خود را دارند و با توجه به محل نصب و مزايا و معايب انتخاب مي كنيم
منبع